Mijlpalen voor Nederlands kalfs- en varkensvlees

ZOETERMEER - De Nederlandse Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV) stond onlangs stil bij twee mijlpalen in de export van Nederlands vlees: de eerste export van Nederlands kalfsvlees naar de VS in 20 jaar tijd en een recorduitvoer van varkensvlees naar China. Europees Commissaris Phil Hogan en de Nederlandse staatssecretaris van Landbouw Martijn van Dam gaven in de Rotterdamse haven twee scheepscontainers met respectievelijk kalfsvlees voor de VS en varkensvlees voor China officieel vrij voor export. Dit gebeurde tijdens het Vlees Export Event, waar ook Meat&Co. acte de présence gaf. 

Bijna 20 jaar lang kon geen Nederlands kalfsvlees naar de VS worden geëxporteerd. De oorzaak hiervan was tweeledig. Enerzijds kwam dit door de handelsoorlog tussen de EU en de VS als gevolg van het Europese verbod op Amerikaans vlees van runderen die hormonen kregen toegediend. Naar aanleiding hiervan legde de VS een strafheffing op voor uit Nederland geïmporteerd kalfsvlees. Anderzijds kwam hier eind vorige eeuw de BSE-crisis overheen.

Omvangrijk traject

De heropening van de Amerikaanse markt voor kalfsvlees was een omvangrijk traject, waarbij de COV, de Europese Commissie en de Nederlandse overheid een belangrijke rol speelden. In 2009 werd al een oplossing gevonden voor het hormoonconflict tussen de EU en de VS, maar twee jaar geleden schrapte de VS pas de BSE-ban. De afgelopen twee jaar hebben talloze Amerikaanse inspecties en systeemkeuringen plaatsgevonden op Nederlandse slachterijen en kalverbedrijven. Een belangrijk aspect waarover lang is onderhandeld, zijn de kwaliteitsgaranties. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) treedt voortaan op als controleur voor de Amerikanen. Hierdoor hoeven de Nederlandse kalverhouderijen geen extra controles te ondergaan voor de export naar de VS. In het onderhandelingstraject is intensief samengewerkt met de EU en de Nederlandse ambassade in de VS. Medio dit jaar werd uiteindelijk goedkeuring verleend en kreeg Nederland officieel markttoegang. Hierdoor kan sinds medio september weer Nederlands kalfsvlees naar de VS worden geëxporteerd. Volgens betrokkenen biedt de VS-markt zeer interessante exportkansen voor kalfsvlees. In eerste instantie gaat er elke week 50 ton Nederlands kalfsvlees naar de VS. Uiteindelijk zal deze markt naar verwachting goed zijn voor 120.000 tot 140.000 ton kalfsvlees per jaar.

Grootste exportland

Nederland is veruit het grootste exportland voor kalfsvlees op mondiaal niveau. Bovendien is de VanDrie Group de grootste mondiale kalfsvleesproducent. Door de BSE-crisis zijn eind vorige eeuw alle exportmarkten buiten de EU verloren gegaan. In samenwerking met de Nederlandse overheid, spande de COV zich in om deze markten te (her)openen. Ook de EU heeft hieraan haar steentje bijgedragen. Dankzij gerichte en intensieve acties hebben diverse landen de afgelopen jaren de importbelemmeringen voor Nederlands kalfsvlees opgeheven. Na Japan, is de VS hiervan het meest actuele voorbeeld. De komende jaren hoopt de Nederlandse kalfsvleessector ook toegang te verkrijgen tot de laatste, nog niet geopende afzetmarkten, waaronder China.

Historisch karakter

Henny Swinkels benadrukte tijdens het Vlees Export Event het historische karakter van de eerste levering van kalfsvlees aan de VS. „In de jaren negentig was de Amerikaanse markt een belangrijke afzetmarkt voor ons bedrijf. Na een kleine 20 jaar is het eindelijk weer mogelijk om daar onze kwaliteitsproducten af te zetten. We waarderen de inzet van de EU, het ministerie van Economische Zaken en de NVWA hierin zeer. We zien dit moment als een gouden kans en verwachten onze marktafzet hier te kunnen opbouwen. Kalfsvlees is geen onbekend product in de VS. Op 10 oktober viert men in de Verenigde Staten bijvoorbeeld Columbus Day. Een dag waarop de ontdekking van het Amerikaanse continent wordt gevierd. Zoals Amerikanen bij Thanksgiving traditioneel kalkoen eten, zo eten zij op Columbus Day kalfsvlees. Nu kan dat Nederlands kalfsvlees zijn.”

Recordexport varkensvlees

De Chinese consumptie van varkensvlees zit de laatste jaren sterk in de lift. Hierdoor heeft China zich ontwikkeld tot de grootste afzetmarkt voor Europees varkensvlees. De Nederlandse export is in de eerste acht maanden van 2016 met 187.000 ton meer dan verdrievoudigd ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. In 2014 bedroeg de export over het hele jaar nog slechts 54.000 ton. Alle betrokkenen – de Nederlandse overheid, de COV en de individuele bedrijven – hebben zich sterk gericht op het vergroten van de markttoegang in China. Hierdoor is het aantal door China voor de export van varkensvlees erkende bedrijven sterk toegenomen. Ook is het gamma aan producten dat zij mogen exporteren verbreed.

Optimale vierkantsverwaarding

De Chinese markt is vooral een interessante afzetmarkt voor de incourantere varkensvleesdelen waar in de EU weinig vraag naar is, zoals varkensorganen, -koppen en -voeten. Door de goede prijzen die hiervoor in China worden verkregen, draagt de export van deze delen in belangrijke mate bij aan een optimale vierkantsverwaarding van het varken. Dit laatste is van groot economisch belang voor de Nederlandse varkenshouders en -exporteurs. Door de sterk gegroeide export naar China zijn de prijzen voor de Nederlandse varkenshouder aanzienlijk gestegen.

Het optimaal kunnen benutten van alle mondiale exportmogelijkheden is van grote waarde voor de Nederlandse vleessector. Het verbreden en het benutten van deze mogelijkheden staan daarom centraal in alle aanbevelingen voor de versterking van de Nederlandse vleessector. Zo legt oud-minister Uri Rosenthal in zijn rapport Vitale Varkenshouderij van eind vorig jaar, mede samengesteld op verzoek van de Nederlandse overheid, de focus op internationale export.

Varken van Morgen

De Nederlandse vleessector produceert volgens de COV op een duurzame wijze voor de kritische Nederlandse consument, met aandacht voor kwaliteit, veiligheid, milieu en dierenwelzijn. Een voorbeeld hiervan is het Varken van Morgen (een kwaliteitsprogramma voor varkenshouders waarin bovenwettelijke normen zijn opgenomen voor een duurzame productie van varkensvlees red.). De extra maatschappelijke productie-eisen die hiervan onderdeel zijn, vragen extra investeringen en leiden tot verhoogde productiekosten. Deels kan dit in Nederland worden terugverdiend, deels niet. Voor verschillende deelstukken is in Nederland geen markt, omdat deze niet passen in het consumptiepatroon van de Nederlandse consument. Door deze producten dáár te vermarkten waar de consument bereid is een juiste prijs voor deze deelstukken te betalen, kan de producent blijven investeren in het Varken van Morgen. Oftewel, zonder mondiale export is er geen optimale varkensvleesketen en komt de integrale verduurzaming van de varkensvleesproductie in het geding.

Bron: Vaktijdschrift Meat&Co./www.meat-co.nl